
|
|
Tytuł:
|
 |
Militärkabinett
|
 |

|
|
Sygnatura:
|
 |
PH 1
|
|
Poziom opisu: |
zespół |
|
 |

|
|
Data początkowa:
|
 |
|
 |

|
|
Data końcowa:
|
 |
1918
|
|
Rozmiar w metrach: |
51 |
|
 |

|
|
Język dokumentów:
|
 |
niemiecki
|
 |

|
|
Zawartość:
|
 |
Zespół gabinetu wojskowego zawiera akta dotyczące wojny z Austrią 1866, niemiecko-francuskiej wojny 1870-1871, Cesarstwa Niemieckiego 1871-1914, I wojny światowej.
Akta dotyczące spraw polskich m.in.: powołanie Generalnego Gubernatorstwa w Warszawie (Generalgouvernements Warschau) i wytyczne prowadzenia spraw służbowych (rozporządzenie gabinetu z 24 VIII 1915 r., odpis); tworzenie korpusu Poznań (Korps Posen) 1915; powołanie nowej wojskowej dyrekcji kolei ( Militär-Eisenbahn-Direktion 4) z siedzibą w Warszawie 5 VIII 1915 r.; sprawa zatwierdzenia stanowisk wojennych dla Gouvernement Warschau 17 VIII1915 r. |
 |

|
|
Dzieje przechowywania:
|
 |
Akta Gabinetu Wojskowego zostały razem z pozostałą spuścizną byłej armii pruskiej prawie całkowicie spalone podczas wydarzeń wojennych w 1945 r. w Archiwum Wojskowym (Heeresarchiv) w Poczdamie. Część 1 inwentarza sporządzono w 1983 r.
Druga część zespołu PH 1 znajdowała się początkowo w archiwum wojskowym byłej DDR i na początku 1994 r. została przekazana do Freiburga. Nowe archiwalia były zinwentaryzowane w kartotece. Jeszcze przed trasportem do archiwum zostały przesygnowane według układu zespołów Bundesarchiv. Nie było jeszcze możliwe zintegrowanie obu części w jednym zespole (w ramach jednego inwentarza). Druga część inwentarza powstała 28 VI 1995 r. |
 |

|
|
Aktotwórca:
|
 |
Militärkabinett (1866-1918)
Pruski Gabinet Wojenny powstał z adiutantury generalnej XVIII w., podległej bezpośrednio monarsze i powołanej przez niego do opracowywania podległych jego władzy dowódczej spraw wojskowych, szczególnie personaliów oficerów. Podczas przeprowadzonej przez króla Fryderyka Wilhelma II w 1787 r. reformy adiutantury generalnej powstał późniejszy Gabinet Wojskowy, początkowo jako oddział nowo utworzonego Najwyższego Wojennego Kolegium (Oberkriegskollegiums) jako władza centralna dla zarządu wojskowego.
Podczas tworzenia pruskiego zarządu państwa w postaci Rady Stanu (Staatsrates) podzielonej na pięć głównych oddziałów (resorty: spraw zagranicznych, wewnętrznych wojny, finansów, sprawiedliwości) zadania byłej adiutantury generalnej zostały przejęte przez 1 dział pierwszego oddziału głównego departamentu wojny (1. Division der ersten Hauptabteilung des Kriegsdepartaments), nowej wojskowej władzy centralnej, poźniejszego ministerstwa wojny. 1824 r. dział ten jako jako oddział do spraw personalnych w ministerstwie wojny (Abteilung für die persönlichen Angelegenheiten im Kriegsministerium) podporządkowany został bezpośrednio ministrowi wojny. W latach 1857-1883 oddział ten usamodzielnił się, czemu sprzyjało utworzenie północno-niemieckiego związku i Niemieckiej Rzeszy, który królowi Prus, od 1871 r. niemieckiemu cesarzowi, jako naczelnemu wodzowi zwiazku dodatkowe pełnię władzy i nowe zadania przydały, podobnie jak od ministerstwa wojny, aż ta 8 III 1883 r. jako samodzielna władza od niego się usamodzielniła. Jego prawnopaństwowe stanowisko, jak i kompetencje wynikały z konstytucjonalnych uprawnień niemieckiego cesarza i króla Prus, który sprawował naczelne dowództwa na pruską armią i włączonymi do niej kontyngentami i obsadzał wszystkie stanwiska oficerskie w wojsku.
Gabinet wojskowy był więc organem, który cesarzowi i królowi usługiwał przy wykonywaniu jego kompetencji jako najwyższy dowódca pruskiej armii i niemieckiego wojska. Do jego zadań należało opracowywanie wszystkich podległych władzy wojskowej króla spraw wojskowych, takich jak nominacje, awanse i zwolnienia oficerów oraz spraw dyscyplinarne, honorowe i odznaczeń.
Z końcem monarchii w 1918 r. na mocy rozporządzenia ministra wojny z 7 XII 918 r. Gabinet Wojenny, który od 29 X 1918 r. znowu mu podlegał, przekształcił się w postaci Urzędu Osobowego (Personalamt) w departament Ministerstwa Wojny
|
 |

|
|
Archiwum:
|
 |
Bundesarchiv. Militärarchiv |
centralne |
Niemcy |
Freiburg |
Ograniczenia w udostępnianiu dotyczą materiałów młodszych niż 30 lat |
|
 |

|
|
Bibliografia:
|
 |
- Granier Gerhard, Henke Josef, Oldenhage Klaus, Das Bundesarchiv und seine Bestände, Boppard am Rhein 1977, Schriften des Bundesarchivs, 10, 112,
3 Auflage
- Granier Gerhard, Henke Josef, Oldenhage Klaus, Das Bundesarchiv und seine Bestände, Boppard am Rhein 1977, Schriften des Bundesarchivs, 10,
3 Auflage
- Liste der Bestände, Stand: 1.03.1988, Boppard am Rhein 1988,
Liste 1. Sortierung nach Referaten, Liste 2. Sortierung nach Bestandssignaturen, Liste 3. Sortierung nach Bestandegruppen und innerhalb der Gruppe nach Bestandsbezeichnungen
- Scholl R., Vorbemerkung [w] Militärkabinett. Bestand PH 1, 1, II-III
- Schmidt-Bückeburg Rudolf, Das Militärkabinett der preussischen Könige und deutschen Kaiser. Seine geschichtliche Entwicklung und staatsrechtliche Stellung 1787-1918, Berlin 1933,
- Granier Gerhard, Henke Josef, Oldenhage Klaus, Das Bundesarchiv und seine Bestände, Boppard am Rhein 1977, Schriften des Bundesarchivs, 10, 190-191,
3 Auflage
|
 |

|
|
|
 |
|
 |
|
 |

|