|
| |
Tytuł:
|
|
Auswärtiges Amt
|
|
|
| |
Sygnatura:
|
|
|
|
|
| |
Data początkowa:
|
|
|
1867-1945
|
|
Rozmiar w j.a.: |
100000 |
|
|
|
| |
Data końcowa:
|
|
|
1949 -
|
|
Rozmiar w metrach: |
|
|
|
|
| |
Język dokumentów:
|
|
niemiecki
|
|
|
| |
Zawartość:
|
|
Zespół zawiera materiały powstałe w wyniku działalności wszystkich wydziałów Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeszy i Ministerstwa Spraw Zagranicznych RFN. |
|
|
| |
Dzieje przechowywania:
|
|
W wyniku ewakuacji Ministerstwa Spraw Zagranicznych podzielona została jego registratura: część akt znalazła się na terenie późniejszej RFN, część na terenie późniejszej NRD. Te pierwsze przewiezione zostały przez Amerykanów do USA, skąd po zmikrofilmowaniu zwrócone zostały Ministerstwu Spraw Zagranicznych RFN w Bonn (początek tej akcji w 1956 r. Zakończenie w latach 70-tych XX w.). Akta dwóch wydziałów, "Handelspolitische Abteilung" i "Rechtsabteilung", bońskie MSZ przekazało do BDA Koblenz. Tu utowrzono z nich zespół o sygnaturze R 85 (obecnie R 901). Akta zabezpieczone na terenie NRD przekazane zostały do DZA Potsdam, gdzie utworzono z nich zespół o sygnaturze 09.01. Po 1990 r. Tę część zespołu przejęło BDA (obecnie przechowywane w oddziale w Berlinie-Lichterfelde). |
|
|
| |
Aktotwórca:
|
|
Auswärtiges Amt (1870-1945)
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rzeszy powstało w 1980 r. Na bazie Ministertwa Spraw Zagranicznych Związku Północnoniemieckiego i Ministerstwa spraw zagranicznych Prus. Ministerstwo było urzędem centralnym odpowiedzialnym za wszystkie aspekty polityki zagranicznej i kontaktów z zagranicą Rzeszy niemieckiej. Początkowo Ministerstwo dzieliło się na dwa wydziały: Polityczny (Politische Abteilung) i Prawny (Rechtsabteilung). W 1885 r. Z tego drugiego wydzielono Wydział Handlowo-Polityczny (Handelspolitische Abteilung). W latach 1890-1907 z nowo utworzonego wydziału wydzielono Wydział Kolonialny (Kolonialabteilung, nazywany również Kolonialamt). Na początku I wojny światowej powołano Wydział Informacyjny i Prasowy (Nachrichten- und Presseabteilung). Ten ostatni stał się w 1919 r. Częścią Połączonego Wydziału Prasowego Rządu Rzeszy (Vereinigte Presseabteilung der Reichsregierung), włączonego w 1933 r. do Ministerstwa Propagandy Rzeszy. Do ponownego utworzenia Wydziału prasowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych doszło w 1933 r. W 1920 r. Miała miejsce gruntowna reorganizacja Ministerstwa. Zagadnienia polityczne i gospodarcze połączono i podzielono według kryterium geograficznego na trzy wydziały: Wydział Państw (Länderabteilung) II Europy zachodniej, południowej i południowo-zachodniej; Wydział Państw III, Anglii i jej kolonii, Ameryki, Bliskiego Wschodu; Wydział Państw IV Europy Wschodniej i Północnej, Azji Wschodniej. Ponadto utworzono: Wydział Kadr i Administracji (Personal-und Verwaltungsabteilung), z którego w 1923 r. wydzielono Wydział Protokołu (Protokollabteilung), Wydział Kulturalno-Polityczny (Kulturpolitische Abteilung), zajmujący się problemami mniejszości niemieckich w innych państwach, z którego w latach 30-tych wykształcił się Wydział Radiowy (Rundfunkabteilung) i czasowo Wydział Informacyjny (Informationsabteilung), oraz Wydział Niemcy (Abteilung deutschland, początkwo jako referat specjalny). Reforma nie naruszyła Wydziału Prawnego, który istniał nieprzerwanie do 1945 r. W 1936 r. wrócono do podziału na Wydział Polityczny i Wydział Handlowo-Polityczny. W okresie hitlerowskim poprzez wpływ różnych instancji NSDAP na politykę zagrniczną Niemiec znaczenie Ministerstwa zostało ograniczone, w obrębie zaś niego samego ośrodki decyzyjne przesunęły się z właściwych wydziałów do biura Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeszy (Büro des Reichsaußenministers), Biura sekretarza Stanu (Büro des Staatssekretärs) i innych sztabów specjalnych (Sonderstäbe).
|
|
|
| |
Archiwum:
|
|
| Politisches Archiv des Auswärtigen Amts |
ministerialne |
| Niemcy |
Berlin |
| Materiały przechowywane w archiwum udostępnia się na podstawie ustawy o zabezpieczaniu i udostępnianiu materiałów archiwalnych Republiki Federalnej Niemiec z 6 I 1988 r. (ze zmianami z 13 III 1992 r.) oraz regulaminu udostępniania materiałów archiwalnych w Archiwum Politycznym MSZ z 1992 r. Ograniczenia w udostępnianiu dotyczą umów międzynarodowych (tzw. Vetragsarchiv), których nie udostępnia się w formie oryginałów w ogóle. Archiwum nie dysponuje drukowanymi pomocami archiwalnymi o charakterze ogólnym (np. przewodnik po zasobie, spisy zespołów). |
|
|
|
| |
Bibliografia:
|
|
- Philippi Hans, Das Politische Archiv des Auswärtigen Amts, 1958, Der Archivar, 11, 139,
z. 2
- Philippi Hans, Das Politische Archiv des Auswärtigen Amtes. Rückführung und Übersicht über die Bestände, 1960, Der Archivar, 13, 199,
z. 2-3
- A Catalogue of Files und Microfilms of the German Foreign Ministry Archives 1867-1920, Oxford 1959,
dodruk 1970 r.
- A Catalogue of Files and Microfilms of the German Foreign Ministry archives 1920-1945. Compiles and edited by George O. Kent, Standford, California 1962-1972, I-IV,
- Auswärtiges Amt. Politisches Archiv,
Inwentarze książkowe
- 100 Jahre Auswärtiges Amt 1870-1970, Bonn 1970,
- Jacobsen Hans Adolf, Nationalsozialistische Aussenpolitik 1933-1938, Frankfurt am Main 1968,
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
