|
| |
Tytuł:
|
|
Südpreussen.
|
|
|
| |
Sygnatura:
|
|
|
I HA Rep. 7 C
|
|
Poziom opisu: |
zespół |
|
|
|
| |
Data początkowa:
|
|
|
|
|
| |
Data końcowa:
|
|
|
1807
|
|
Rozmiar w metrach: |
32 |
|
|
|
| |
Język dokumentów:
|
|
niemiecki
|
|
|
| |
Zawartość:
|
|
Akta zespołu wytworzone przez departament sądowy i kanclerza wielkiego dotyczą administracji wymiarem, sprawiedliwości, sprawami lennymi, religijnymi, zwierzchności państwowej (Landeshoheit) prowincji Prusy Południowe (Südpreussen), powstałej w 1793 roku z ziem II zaboru pruskiego. Ponadto są tu archiwalia dotyczące administracji ogólnej, policyjnej, powiatowej, skarbowej, miejskiej oraz zagadnień społecznych, stanów: szlachty, mieszczaństwa, chłopów, Żydów, gospodarczych, tj. handlu, rzemiosła, przemysłu, komunikacji. Źródła do historii Polski w zespole HA I Rep. 7C Südpreussen.
Zespół podzielony jest na grupy główne (od 1 do 49), które dzielą się na grupy i podgrup.
Wykaz grup głównych zespołu:
1. Besitznahme und Huldigung.
1a. übernahme der polnischen Archive.
2. Besitznahme, Grenzziehung, Huldigung.
3. Abschossakten.
4. Adel (Generalia).
5.Adelsdiplom.
6. Adel (Specialia).
7. Adoption der Bürgerlichen.
8. Akcize und Zollsachen.
9. Bauer und Untertanensachen, Urbare.
11. Bedienungssachen.
12. Bestallung und Beamtensachen.
13. Kolonistensachen.
14. Krimininalia und Fiskalia.
15. Ehesachen.
17. Feudalia.
18. Fürsten.
Według nazwisk: Czartoryski, Czetwertyński, Jabłonowski, Lubomirski, Radziwiłł, Sanguszko, Sapieha, Sułkowski, Hessen, Hohenlohe, Thurn und Taxis als Furst von Krotoszyn.
19. Finanzsachen.
20. Grafen (Generalia).
21. Grafen (Specialia).
Alfabetycznie według nazwisk.
22. Gnadensachen.
23. Grenzsachen (Generalia).
Dotyczy granic ze Śląskiem, Nową Marchią i Austrią.
24. Geistliche Sachen.
25. Katholische Religion.
26. Orden, Kloster.
27. Evangelische Religion.
28. Reformirte Religion.
29. Andere Religion.
30 Indigenat oder Inkolat (Generalia, Specialia).
32. Judensachen (Generalia, Specialia).
33. Jurisdiktionsache (Ressortsachen).
34. Justizsachen.
35. Regierungen: Posen, Kalisz, Płock.
36. Kreisjustizkommissionen.
38. Medizinalsachen.
39. Munz-, Bergwerk- und Salzsachen.
40. Militärsachen.
41. Postsachen.
42. Passsachen.
45. Schiffahrts- und Stromsachen.
46. Städtesachen (Specialia).
Alfabetycznie według nazw miast.
47. Vasallensachen.
48. Zeitungsachen.
49. Zunftsachen. |
|
|
| |
Dzieje przechowywania:
|
|
Akta były wytwarzane w kancelarii państwa, która obsługiwała wszystkie urzędy administracji centralnej monarchii pruskiej, w tym kanclerza wielkiego i departament sądowy. Z registratury kancelarii akta te były regularnie przekazywane do GStA, gdzie utworzono dla nich repozyturę Rep. 7C i założono repertorium. W 1808 roku akta zespołu wraz z aktami zespołu Rep. 7A Neuostpreussen oraz częścią zespołu Rep. 7B Westpreussen zostały przekazane do AGAD w Warszawie, gdzie w latach 1809-1810 archiwista Jasnogórski sporządził inwentarz całości (razem 4822 fascykuły). Na mocy traktatów kongresu wiedeńskiego część akt dotycząca Wielkiego Księstwa Poznańskiego została zwrócona przez AGAD do GStA. W okresie II wś niemiecka administracja archiwów w GG zabrała pozostałe akta z AGAD (Rep. 7A, 7B i 7C) i przesłała do GStA. Następnie zespoły te ewakuowano z zasobem GStA do kopalni w Stassfurt i Schönebel. Po 1945 roku zespół Rep. 7C znajdował się w zasobie DZA St Merseburg, gdzie w 1963 roku otrzymał nowy inwentarz książkowy ze wstępem. W 1993 roku zespół przeniesiono do GStA PK. |
|
|
| |
Aktotwórca:
|
|
Justiz Departement (1737-1808)
W 1737 roku Departament Sprawiedliwości został wyłączony z Tajnej Rady (Geheimer Rat) z osobnym ministrem (Chef de Justice). W minister kierujący wymiarem sprawiedliwości otrzymał w 1747 roku tytuł Kanclerza (Gross Kanzler). W drugiej połowie departament sądowy podzielony został na cztery departamenty: lenny, sprawiedliwości, religijny i szkolny, kolonialny, zarządzane przez ministrów sprawiedliwości, z których jeden był równocześnie kanclerzem i nadzorował pracę pozostałych. Od 1781 roku przy kanclerzu działała też Komisja Ustawodawcza (Gesetzkommission), której zadaniem było przygotowanie zarządzeń i edyktów. Departamenty te administrowały sprawami zwierzchności państwowej, lennej, wymiarem sprawiedliwości, sprawami religijnymi i szkolnymi we wszystkich prowincjach monarchii pruskiej. W okresie reform Steina Hardenberga na podstawie zarządzenia z 16 grudnia 1808 roku dotychczasowe departamenty wymiaru sprawiedliwości i urząd kanclerza wielkiego zostały rozwiązane a w ich miejsce powołane zostało ministerstwo sprawiedliwości kierowane przez jednego ministra.
|
|
|
| |
Archiwum:
|
|
| Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz |
centralne |
| Niemcy |
Berlin |
|
|
|
|
| |
Bibliografia:
|
|
- Elstner Walter, Die Bestände der I.Und II. Hauptabteilung des Geheimen Staatsarchivs PK Berlin - Dahlem nach ihrer Rückführung. Ein Überblick, Berlin 1996, Aus der Arbeit des Geheimen Staatsarchivs Preussischer Kulturbesitz,
- Kohnke Meta, Quellen zur Geschichte der Juden in den Archiven der neuen Bundesländer, München 1999,
Bd. 2 Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz, Teil. 1 Altere Zentralbehörde bis 1808-/10 und Brandenburg - Preussisches Hauptarchiv
- Wąsicki J., Ziemie polskie pod zaborem pruskim. Prusy Południowe 1793-1806., Wrocław ,
- Südpreussen.,
Inwentarz książkowy, 1963 r., Merseburg
- Übersicht über die Bestände des Geheimen Staatsarchivs zu Berlin-Dahlem, Leipzig 1934-1939, Mitteilungen der Preußischen Archivverwaltung, 24-26,
I. Hauptabteilungbearb.) von Ernst Müller u. Ernst Posner; II.-IX. Hauptabteilung (bearb.) von Heinrich Otto Meisner u. Georg Winter; X.-XI. Hauptabteilung (bearb.) von Reinhard Lüdicke
- Branig Hans, Bliß Winfred, Petermann Werner, Übersicht über die Bestände des Geheimen Staatsarchivs in Berlin-Dahlem, Spich 1967, Geheimes Staatsarchiv der Stiftung Preussischer Kulturbesitz, II,
- Branig Hans, Bliß Winfred, Petermann Werner, Übersicht über die Bestände des Geheimen Staatsarchivs in Berlin-Dahlem, Spich 1966, Geheimes Staatsarchiv der Stiftung Preussischer Kulturbesitz, I,
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
