Komisje ministerialne w sprawie zwolnienia od powinności pańszczyźnianych były utworzone na mocy patentu cesarskiego z dnia 17 kwietnia 1848 r. (ogłoszonego 15 maja 1848 r.) „O zniesieniu wszelkiej pańszczyzny i powinności pańszczyźnianych” . 7 września 1848 r. został wydany patent, który zniósł również daniny i wprowadził nowe reguły indemnizacji. Na mocy rozporządzenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z dnia 4 października 1850 r.w celu realizacji ogłoszonego uwłaszczenia chłopów i ustalenia wysokości indemnizacji dla obszarników na terenie Galicji zostały powołane trzy komisje ministerialne - we Lwowie, Stanisławowie i Krakowie. Komisje były organami samodzielnymi i podlegały Ministestwu Spraw Wewnętrzych. Działalność komisji w Stanisławowie obejmowała trzy okręgi: Stryjski, Tarnopolski i Czortkowski. W skład komisji ministerialnych wchodzili: komisarz ministerialny, jako przewodniczący, urzędnik prawny i ławnicy. Komisarza mianował cesarz, a innych minister odpowiedzialny. Oprócz tego w skład wymienionych komisji wchodzili przedstawiciele stron zobowiązanych i prawomocnych, wybieranych podczas wyborów. Komisjom ministerialnym podlegały komisje powiatowe, które składały się z urzędnika okręgowego, jako kierownika, z jednego przedstawiciela sądu i urzędu skarbowego i jednego pisarza. Wszyscy, z wyjątkiem ostatniego, byli mianowani przez ministerstwa odpowiedzialne. Komisja Ministerialna układała listy poddanych, precyzowała powinności pańszczyźniane, ujawniała dokument, potwierdzające te powinności i określała wysokości indemnizacji. Rozpatrzenie każdej sprawy zaczynało się w komisji powiatowej, która przesyłała w tym celu wypełniania przez obszarników następujące blankiety: 1. Spis powinności, podlegających indemnizacji; 2. Spis powinności, nie podlegających indemnizacji; 3. Lista poddanych z oznaczeniem powinności, które pełnili. Wypełnione blankiety obszarnicy przesyłali komisji powiatowej, która po wstępnej weryfikacji przesyłała je do komisji ministerialnej dla zapoznania się z nimi. Później komisja ministerialna zwracała te dokumenty do komisji powiatowej i ostatnia wszczynała rozpatrzenie sprawy w obecności stron, czyli ziemianina i chłopa. W fazie końcowej, komisja ministerialna ostatecznie rozstrzygała wysokość powinności (daniny) rocznej, na podstawie czego ziemianin otrzymywał indemnizację za straty, które poniósł w wyniku likwidacji pańszczyzny. Po likwidacji komisji w Stanisławowie na początku 1853 r., działalność tę kontynuowała komisja ministerialana we Lwowie. Wszystkie akta dot. działalności komisji w Stanisławowie zostały przewiezione do Lwowa i wszystkie akta późniejszego okresu dot. obszaru dawnej komisji stanisławowskiej sporządzane były w komisji ministerialnej we Lwowie. Dlatego też niniejszy zespół zawiera akta, których daty krańcowe przekraczają ramy chronologiczne aktotwórcy. Akta zespołu są pisane ręcznie, sporządzone w językach niemieckim i polskim., ich daty krańcowe – 1806-1876 ??.

• Jocyfińska (1785-1788) i Franciskańska (1819-1820) metryky. Perszi pozemelni kadastry Hałyczyny. Pokażczyk naselnych punktiw., Kyjiw 1965,
  
• Katałog pergamentnych dokumentiw Centralnogo derżawnogo istoricznogo archiwu URSR m. Lwowi, 1233-1799, Kyjiw 1972,
  
• Kennedy Grimsted P., Archives and Manuscript Repositories in the USSR. Ukraine and Moldavia, Book 1, Princenton, New Jersey 1988,
  
• Centralnyj derżawnyj istorycznyj archiw URSR u m. Lwowi. Pokazczyk wydań archiwu ta literatury pro jogo dijalnist' (1947 - 1988 rr.), Lwów 1990,
  
• Kupczyńskyj O., Zemski ta grodski cudowo-administratywni dokumentalni fondy Lwowa, Kyjiw 1998,
  
• Opys fondu, peredmowa; putiwnyk,
  
• Kieniewicz Stefan, Galicja w latach 1844-1848. Wiosna ludów na ziemiach polskich, Warszawa 1948,
  
• Kieniewicz Stefan, Sprawa włościańska w Galicji w 1848 r., 1948, Przegląd Historyczny, 38,