O programie RMP Pomoc English version


wróć do wyszukiwania


  Tytuł: Wirems'ka mytropołycz konsystorija

  Sygnatura:
475   Poziom opisu: zespół

  Data początkowa:
1513   Rozmiar w j.a.: 958

  Data końcowa:
1938   Rozmiar w metrach: 14

  Język dokumentów: łaciński, polski, niemiecki, ormiański

  Zawartość: Zespół zawiera protokoły posiedzeń konsystotrza, akta dot. jurysdykcji kościoła ormiańskiego; orędzia papieskie i listy o krzewieniu wiary katolickiej, orędzia pasterskie, kazania, artykuły, szkice, korespondencja metropolitów i biskupów: akta dot. działalności parafii i kościołów, listy parafii i parafian, inwentarze, akta dot. stanu majątkowego posiadłości cerkiewnych i kościołów, dot. działalności klasztorów żeńskich, uczelni. Spora liczba akt dot. składu osobowego: rozporządzenia, zawiadomienia, podania, korespondencja o mianowaniu, przeniesieniu, zwolnieniu, wynagrodzeniu, emerytowaniu, udzieleniu dotacji i prawa do odprawiania mszy przez księży, jak też akta o charakterze personalnym, sprawy dyscyplinarne. Wiele okólników, rozporządzeń, zawiadomień, podań, korespondencji i innych dokumentów Gubernatora Galicji, Gubernatorstwa Krajowego; Namiestnictwa Galicyjskiego; ministerstw; Bukowińskiego Urzędu Krajowego.

  Dzieje przechowywania: Archiwalia napłynęły z oddziału rękopisów Lwowskiej Biblioteki Naukowej im.Stefanika w postaci 7 j.a. i 60 kg materiałów nieuporuądkowanych. Z Archiwum Obwodowego Urzędu Stanu Cywilnego – 1 j.a. Z zesp. 618 - 25 j.a. Z zesp. 201–5 j.a. Z zesp. 52, podzesp. 1, j.a. 236 str. 159-168, z podzesp. 4 tego samego zesp.–8 j.a.. Z zesp. 134, inw. 1, j.a. 112, str. 86-87.

  Aktotwórca: Wirems'ka mytropołycz konsystorija (Consistorim metropolitanum leopoliense ritus Ameni) (1616-1939)

Pierwsze osiedla ormiańskie pojawiły się na obszarze Rusi już za księcia Iziasława w XI st. W 1270 książę Lew udzielił im przywileje i oddał część północną Lwowa. Tutaj Ormianie wybudowali najpierw cerkiew drewnianą, później kamienną. Król Kazimierz Wielki, który w 1356 r. zajął Księstwo Halickie, udzielił biskupowi Grzegorzowi prawo wolnego wyznania i wykonania obrządków. W 1630 r. biskup Torosiewicz przyjął unię. Po czym nabożeństwa przez jakiś czas odprawiano po ormiańsku, jednak z czasem wszelką dokumentację prowadzono w języku polskim, łacińskim i niemieckim. Konsystorz Ormiański powstał w 1616 r. i obejmował swą działalnością dekanaty: Lwowski, Stanisławowski i Kucki, którym podlegały parafie we Lwowie, Stanisławowie, Tyśmienicy, Kutach, Brzeżanach, jak też w Czerniowcach i kapelania w Suczawie. W gestii konsystorza, oprócz kościołów, parafii i posiadłości cerkiewnych (kościelnych), znajdował się również klasztor s.s. Benedyktynek ormiańskich, założony w 1691 r., Ormiańskie Seminarium Duchowne, szkoła im. Torosiewicza, szkoły podstawowe i średnie, bank „Pius-Mons”, otwarty w 1792 r. przy katedrze we Lwowie. Konsystorz zarządzał również kościołami, parafiami, uczelniami, kontrolował i nadzorował nad posiadłościami kościelnymi, zajmował się budownictwem i remontem kościołów, zachowaniem zabytków kościelnych i historycznych, wydaniem szematyzmów, przeniesieniem i zwolnieniem księży, udzieleniem im zapomogi itp. Na czele konsystorza stał metropolita. W okresie egzystencji konsystorza było 13 metropolitów: Torosiewicz Mikołaj (1625-1681 ??.), Wartanus Gunanion (1685-1715 ??.), Augustynowicz Jan Tobiasz (1715-1751 ??.), Augustynowicz Jakób Stefan (1751-1782 ??.), Tumanowicz Jakób Walerian (1784-1798 ??.), Szymonowicz Joon Jakób (1799-1816 ??.), Wartorosiewicz Kajetan August (1816-1831 ??.), Stefanowicz Samuel Cyryl (1831-1853 ??.), Szymonowicz Grzegorz Michał (1858-1875 ??.), Romaszkon Grzegorz Józef (1876-1881 ??.), Isakowicz Isaak Mikołaj (1882-1901 ??.), Teodorowicz Józef Teofil (1901- 1938 ??.), Kastanowicz (1938 ?.).


  Archiwum:
Centralnyj derżawnyj istorycznyj archiw Ukrajiny, m. Lwiw centralne
Ukraina Lwów, Lviv
Część materiałów udostępniana w postaci mikrofilmów, na specjalnych zasadach pergaminy - poza pracownią naukową pod nadzorem pracownika archiwum.

  Bibliografia:
  • Jocyfińska (1785-1788) i Franciskańska (1819-1820) metryky. Perszi pozemelni kadastry Hałyczyny. Pokażczyk naselnych punktiw., Kyjiw 1965,
  • Katałog pergamentnych dokumentiw Centralnogo derżawnogo istoricznogo archiwu URSR m. Lwowi, 1233-1799, Kyjiw 1972,
  • Kennedy Grimsted P., Archives and Manuscript Repositories in the USSR. Ukraine and Moldavia, Book 1, Princenton, New Jersey 1988,
  • Centralnyj derżawnyj istorycznyj archiw URSR u m. Lwowi. Pokazczyk wydań archiwu ta literatury pro jogo dijalnist' (1947 - 1988 rr.), Lwów 1990,
  • Kupczyńskyj O., Zemski ta grodski cudowo-administratywni dokumentalni fondy Lwowa, Kyjiw 1998,
  • Opys fondu, peredmowa, putiwnyk,

   


wróć do wyszukiwania