O programie RMP Pomoc English version


wróć do wyszukiwania


  Tytuł: Protoihumenat monastyriw Czynu sw. Wasylija Welikoho, m. Lwiw

  Sygnatura:
684   Poziom opisu: zespół

  Data początkowa:
1575   Rozmiar w j.a.: 3617

  Data końcowa:
1945   Rozmiar w metrach:

  Język dokumentów: ukraiński, łaciński, polski, rosyjski, niemiecki

  Zawartość: Materiały dotyczące działalności klasztorów. Polonika w podzespołach.

  Dzieje przechowywania: Zespół był przekazany do CPAHL w 1951 r. z CPAH w Kijowie w postaci dokumentów nieuporządkowanych. W ll. 1964-1965 przeprowadzono naukowo-techniczne uporządkowanie przekaznych archiwaliów, ułożono podzespół nr 1 w liczbie 3352 j.a. W 1976 r. zostały zinwentaryzowane akta przekazane z Filii Biblioteki AN USRR im. W. Stefanyka we Lwowie, ułożono podzespół nr 2, który liczy 265 j.a.

  Aktotwórca: Protoihumenat monastyriw Czynu sw. Wasylija Welikoho, m. Lwiw (1772-1946)

Klasztory oo. Bazylianów, które istniały w Galicji, na Chełmszczyźnie, na Wołyniu, Podolu i Ukrainie Naddniepriańskiej do r. 1772 wchodziły w skład Bazyliańskiej prowincji koronnej. A w r. 1772 w związku ze zmianami państwowej przynależności terytorialnej, został utworzony Protoihumenat oo. Bazylianów. W ten sposób wszystkie klasztory zostały podporządkowane nowo powstałemu urzędowi zarządzającemu dla Galicji. Na terenie Chełmszczyzny i Południowego Podlasia rządy tego urzędu trwały tylko do r. 1815, kiedy to tereny te zostały przyłączone do Rosji. Protoihumenat podlegał Kurii Arcykapłańskiej. Protoihumenat składał się z wybranych na posiedzeniach kapituł przedstawicieli klasztorów - protoihumena, prokuratora, sekretarza i 5-7 radców. Na jego czele stał protoihumen, który sprawował ogólne kierownictwo organizacyjne nad klasztorami, ogólna liczba których z biegiem czasu uległa zmniejszeniu w związku z ich reorganizacją. Uprawnienia kierownicze protoihumena w r. 1882 zostały ograniczone zgodnie z encykliką papieża Leona XIII, według której klasztory oo. Bazyljanów w Galicji przekazano pod zarząd przywróconego Zakonu oo. Jezuitów. W pierwszym dziesięcioleciu XX st. bardzo zwiększyła się rola protoihumena jako przełożonego klasztorów, który przez kurię Arcykapłańską podlegał wyłącznie Watykanowi. Działalnością finansowo-gospodarczą Protoihumenatu zarządzał prokurator, do zadań którego należała również ochrona prawna całości posiadłości klasztornych przed władzami państwowymi i duchownymi. Przy Protoihumenacie istniało archiwum Centralne i Biblioteka klasztorów oo. Bazylianów, zawierające akta dot. działalności klasztorów, jak i zarówno dokumenty pochodzące z innych archiwów, muzeów, bibliotek. Od r. 1924 w Żołkwie wychodziło nieperiodyczne wydanie naukowe „Zapysky Czynu św. Wasylija Wełykoho”, poświęcone historii Kościoła i Ukrainy. Do r. 1839 ukazało się 6 zeszytów tego wydania. Protoihumenat wstrzymał działalność w r. 1946 w związku z likwidacją klasztorów oo. Bazylianów na terenie zachodnich obwodów Ukrainy.


  Archiwum:
Centralnyj derżawnyj istorycznyj archiw Ukrajiny, m. Lwiw centralne
Ukraina Lwów, Lviv
Część materiałów udostępniana w postaci mikrofilmów, na specjalnych zasadach pergaminy - poza pracownią naukową pod nadzorem pracownika archiwum.

  Bibliografia:
  • Jocyfińska (1785-1788) i Franciskańska (1819-1820) metryky. Perszi pozemelni kadastry Hałyczyny. Pokażczyk naselnych punktiw., Kyjiw 1965,
  • Katałog pergamentnych dokumentiw Centralnogo derżawnogo istoricznogo archiwu URSR m. Lwowi, 1233-1799, Kyjiw 1972,
  • Kennedy Grimsted P., Archives and Manuscript Repositories in the USSR. Ukraine and Moldavia, Book 1, Princenton, New Jersey 1988,
  • Centralnyj derżawnyj istorycznyj archiw URSR u m. Lwowi. Pokazczyk wydań archiwu ta literatury pro jogo dijalnist' (1947 - 1988 rr.), Lwów 1990,
  • Kupczyńskyj O., Zemski ta grodski cudowo-administratywni dokumentalni fondy Lwowa, Kyjiw 1998,
  • Opysy fondu, peredmowa, putiwnyk,

   


wróć do wyszukiwania