Osiedla wojskowe zaczęto tworzyć na terenie Imperium Rosyjskiego w 1810 r. Dla kierowania finansowo-gospodarczą stroną życia wojska utworzono 12 sierpnia 1818 r. Komitet Ekonomiczny Osiedli Wojskowych. Ogólne kierownictwo osiedli sprawował utworzony 25 marca 1821 r. Sztab Osiedli Wojskowych, przemianowany 1 listopada 1826 r. na Sztab Główny J.C.M. do spraw Osiedli Wojskowych. Po powstaniu listopadowym część osiedli wojskowych przekształcona została w okręgi żołnierzy piechoty. Ogólne kierownictwo nad osiedlami i okręgami sprawował utworzonoy 1 maja 1832 r. na bazie Stabu Głównego Tymczasowy Departamenty do Spraw Osiedli Wojskowych. 10 czerwca 1835 r. połoczono go z Komitetem Ekonomicznym, tworząc Departament Osiedli Wojskowych. Departament zajował się sprawami osiedli i okręgami żołnierzy piechoty, wojskami nieregularnymi, szkołami wojskowymi niższego rzędu. Zajmował się organizacją miejscowości, budową i remontem koszar i innych budynków wojskowych oraz ich uzbrojeniem; zajmował się pracami hydraulicznymi i zapewnieniem kwater w osiedlach wojskowych. 16 grudnia 1857 r. Departament zlikwidowano; w celu zakończenia jego spraw utworzono Tymczasową Komisję ds. rewizji ksiąg i rachunków, zakończenia spraw i zbadania archiwum byłego Departamentu.1 stycznia 1859 r. jej funkcje przejęło Tymczasowe Archiwum Spraw Zlikwidowanego Departamentu Osiedli Wojskowych, który istniał do 6 sierpnia 1862 r.

• Opis' fonda 1-14,
  Inwentarze w maszynopisie zebrano w 44 tomy