|
| |
Tytuł:
|
|
Reichsnährstand
|
|
|
| |
Sygnatura:
|
|
|
R 16
|
|
Poziom opisu: |
zespół |
|
|
|
| |
Data początkowa:
|
|
|
1933
|
|
Rozmiar w j.a.: |
1728 |
|
|
|
| |
Data końcowa:
|
|
|
1945/1954-1955
|
|
Rozmiar w metrach: |
|
|
|
|
| |
Język dokumentów:
|
|
niemiecki
|
|
|
| |
Zawartość:
|
|
Akta organizacyjne, sprawy prawne, akta personalne osób zatrudnianych w Stanie Żywicieli Rzeszy, personel oddelegowany na tereny wcielone i okupowane, zatrudnianie volksdeutschów, przesiedleńców i Polaków w służbie publicznej 1939-1944, poprawki wpisów na niemiecką listę narodowościową 1944 (sygn. 54-55); wykształcenie, uposażenie i ubezpieczenie personelu; planowanie i zarządzanie, narastanie dokumentacji, archiwum i biblioteka; dokumentacja dotycząca osób zatrudnionych w rolnictwie i przetwórstwie, niemieccy chłopi, ich położenie prawne i wykształcenie, zatrudnianie Żydów i Polaków, opieka nad nimi i ich położenie prawne 1941-1944 (sygn. 136, 167, 174), wynagrodzenie - taryfy dla Polaków zatrudnianych w rolnictwie (sygn. 183); technika w rolnictwie; okólniki, sprawozdania statystyczne nadzór nad gospodarką;
dodatek stanowią sprawozdania statystyczne zestawione na podstawie danych Urzędu Statystycznego Rzeszy zawierające informację na temat liczby mieszkańców, obszaru upraw, wysokości plonów, pogłowia bydła, produkcji mleka i przetworów, użycia maszyn itp. w poszczególnych powiatach /Kreisbauernschaft/ dane te zestawione są według okręgów Rzeszy w tym Okręg Gdańsk-Prusy Zachodnie z licznymi powiatami Rejencji Gdańskiej, Kwidzyńskiej (sygn. 252-269) i Bydgoskiej (sygn. 270-276), Okręg Górny Śląsk powiaty Rejencji Katowickiej, Okręg Kraju Warty powiaty Rejencji Inowrocławskiej (sygn. 278-289), Łódzkiej (sygn. 290-298) i Poznańskiej (sygn.299-315). |
|
|
| |
Dzieje przechowywania:
|
|
W wyniku działań wojennych część dokumentacji Stanu Żywicieli Rzeszy uległa zniszczeniu. Po wojnie duży fragment akt trafił do Ministerial Collecting Centre w Hessisch-Lichtenau. Następnie przekazano je do Ministerstwa Wyżywienia, Rolnictwa i Leśnictwa, skąd zostały przejęte przez Bundesarchiv w Koblencji. Kolejne fragmenty dokumentacji przekazali do Bundesarchiv Amerykanie. Akta te zostały ostatecznie uporządkowane i opracowane w 1981 r. Poza tymi aktami niewielki fragment dokumentacji Stanu Żywicieli Rzeszy przekazano do Centralnego Archiwum w Poczdamie w NRD. Po zjednoczeniu Niemiec części zespołu Reichsnährstand z Poczdamu i Koblencji przekazano do Oddziału Bundesarchiv Berlin Lichterfelde, gdzie trwają prace nad ich scaleniem. |
|
|
| |
Aktotwórca:
|
|
Reichsnährstand (1933-1945)
Była to organizacja afiliowana wszystkich grup zawodowych rolnictwa, leśnictwa, zakładów przetwórczych oraz handlowców płodów rolnych i ich przetworów, których działalność dotyczyła produkcji i rozdziału żywności. Reichsnährstand znajdował się pod nadzorem Ministra Wyżywienia i Rolnictwa Rzeszy. Na jego czele stał mianowany przez Kanclerza Rzeszy Reichsbauernfűhrer. Funkcję tą pełnili kolejno w latach 1933-1942 Walther Darré a po nim w latach 1942-1945 Herbert Backe. Na najwyższym szczeblu Reichsnährstand dzielił się na Stabsamt i Verwaltungsamt. Stabsamt utworzono w celu opracowywania zadań kierownictwa i było prowadzone przez Stabsamtführera Hermanna Reischle. Natomiast Verwaltungsamt, kierowany przez Berrnda Freiherr von Kanne 1934-1939, następnie komisarycznie przez Helmuta Körner, zajmował się bieżącym nadzorem zadań ogólnych i szczegółowych powierzonych Reichsnährstand. Zadania te dzieliły się na trzy główne grupy:
- chłopstwo jako przedmiot nazistowskich badań rasowych i jego rola w rozwoju i utrwaleniu rasy aryjskiej
- kontrola produkcji artykułów spożywczych, ich rozdziału oraz kształtowanie cen
- wzrost krajowej produkcji żywności i zapewnienie Niemcom w tej dziedzinie samowystarczalności na czas wojny.
|
|
|
| |
Archiwum:
|
|
| Bundesarchiv Berlin Lichterfelde |
centralne |
| Niemcy |
Berlin |
|
|
|
|
| |
Bibliografia:
|
|
- Granier Gerhard, Henke Josef, Oldenhage Klaus, Das Bundesarchiv und seine Bestände., Boppard am Rhein 1977, Schriften des Bundesarchivs, 10,
3 Auflage
- Reichsnährstand,
Inwentarz książkowy, W. Lenz, Koblencja, 1981
- Reischle Harmann und Saure Wilhelm, Der Reichsnährstand. Aufbau, Aufgaben und Bedeutung, Berlin ,
Berlin 1 Auflage 1934, 3 Auflage 1940
- Saure Wilhelm, Reichsnährstandsgesetze. Die Gesetze und Veroednung über den vorläufenden Aufgaben des Reichsnährstandes, Berlin, Leipzig 1935,
Guttentagsche Sammlung Deutscher Reichsgesetze Nr 189
- Hennig Franz, Praktischer Führer durch das Nährstandrecht, Köln 1937,
- Müllenbusch Josef, Die Organisation der deutschen Ernährungwirtschaft. Der Reichsnährstand, Berlin 1941,
- Tornow Werner, Chronik der Agrarpolitik und Agrarwirtschaft des deutschen Reiches von 1933-1945, Hamburg, Berlin 1972,
Berichte über Landwirtschaft. Zeitschrift für Agrarpolitik und Landwirtschaft., 188 Sonderheft
- Kammer Hilde, Bartsch Elisabeth, Lexikon Nationalsozialismus Begriffe, Organisationen und Institutionen, 1999,
- Dziewanowski M.K., Stan Żywicieli w Niemczech, 1937, Współczesna Myśl Prawnicza, 3, 36-39
- Rawita-Gawroński Z., Stan Żywicieli w Niemczech, 1933, Rolnictwo, 1, z. 3, 33-56
- Mommsen Wolfgang A., Die Nachlässe in den deutschen Archiven, Boppard am Rhein 1971, 1983, Schriften des Bundesarchivs, 1-2,
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
