|
| |
Tytuł:
|
|
Generaldirektorium der Staatsarchive
|
|
|
| |
Sygnatura:
|
|
|
Rep. 178 (A)
|
|
Poziom opisu: |
zespół |
|
|
|
| |
Data początkowa:
|
|
|
|
|
| |
Data końcowa:
|
|
|
1945
|
|
Rozmiar w metrach: |
75 |
|
|
|
| |
Język dokumentów:
|
|
niemiecki
|
|
|
| |
Zawartość:
|
|
Zespół zawiera materiały wytworzone w wyniku działalności Dyrekcji Generalnej [Pruskich] Archiwów Państwowych. Akta zespołu podzielone zostały na 40 grup rzeczowych, przyczym grupy XVII-XL to materiały dot. 24 archiwów państwowych, w tym Preußisches Geheimes Staatsarchiv Berlin-Dahlem. Grupy I-XVI to: I. Direktorium der Staatsarchive, II. Generalia; III. Anstellung; IV. Austausch; V. Benutzung; VI. Bestände, VII. Fremde Archive; VIII. Kanzlei-Hilfsarbeiter, IX. Hilfsdiener; X. Kassen-Sachen; XI. Kriesakten 1914-1942; XII. Mitteilungsblätter der Preußischen Archivverwaltung; XIII. Personalia A-Z; XIV. Publikationen; XV. Allgemeine Verfügungen; XVI. Varia. Materiały do dziejów Polski: Grupa rzeczowa XI. Kriegsakten: sygn. Rep. 178 XI nr 5: Meldung über Wert der Staatsarchive in Danzig u. Posen, 1919; sygn. Rep. 178 XI nr 6 B vol. I: Abtretung von Gebietesteilen der Ostprovinzen, 1919-26. Grupa rzeczowa VII. Fremde Archive: sygn. Rep. 178 Abt. 1 A 3 A: Untersuchung der archive u. Der Urkundensammlungen des Staatsarchivs Kattowitz, 1941-45; sygn. Rep. 178 Abt. VII A 5: Untersuchung der Archive u. Der Urkundensammlungen des Staatsarchivs Danzig, 1875-1945; sygn. Rep. 178 Abt. VII 1 A 13: Untersuchung der Archive u. Der Urkundensammlungen des Staatsarchivs Posen, 1875-1935; sygn. Rep. 178 Abt. VII 1 E 7 vol. I: Aufzeichnung nichstaatlicher Archivalien in der Provinz Westpreußen, 1913-16; sygn. Rep. 178 Abt. VII 2 A 1 c: Ausländische Archive und Archivverwaltungen, vol. I: 1937-42, vol. II: 1943-44; sygn. Rep. 178 Abt. VII 2 D 7: Urkunden- und Archivalien-Leihverkehr mit Polen, vol. I: 1930-... Grupa rzeczowa XXI. Staatsarchiv Danzig - łącznie 23 j.a., 1896-1940. Grupa rzeczowa XXVII. Staatsarchiv Kattowitz - łącznie 3 j.a., 1940-45: sygn. Rep. 178 XXVII nr 2 vol. I: Jahresberichte. Lose Berichte mit diesbezüglichen Anordnungen, 1941-44; sygn. Rep. 178 XXVII nr 9 vol. I: Reiseberichte der Abteilung Kattowitz, 1940-44; sygn. Rep. 178 XXVII nr 12 vol. I: Luftschutz des Staats-Archivs Kattowitz, 1941-45. Grupa rzeczowa XXXIV. Staatsarchiv Posen - łącznie 37 j.a., 1870-1920. Die Monats- und Jahresberichte des Staats-Archivs zu Posen. Vol. I-XXI: 1870-1918 (sygn. Rep. 178 Posen nr 2 vol. I-...). Die Unterhaltung der Untensilien des Staats-Archivs zu Posen. Vol. I: 1881-1915 sygn. Rep. 178 Posen nr 3 vol. I). Das Dienstgebäude des Staats-Archivs zu Posen. Vol. I-VI: 1870-1919 (sygn. Rep. 178 Posen nr 4 vol. I-...). Das Gebäude Inverntarium des Staats-Archivs zu Posen. Vol. 1875-1908 sygn. Rep. 178 Posen nr 5 vol. I). Die Jahresrechnungen des staats-Archivs zu Posen. Vol. I-III: 1876-1919 (sygn. Rep. 178 Posen nr 6 vol. I-...). Die Dienstwohnungen des Staats-Archivs zu Posen. Vol. I: 1884-1920 sygn. Rep. 178 Posen nr 7 vol. I). Die Überweisung von Drucksachen pp. A das Staats-Archivs in Posen. Vol. I: 1903-1917 sygn. Rep. 178 Posen nr 8 vol. I). Die Verwaltung und Ergänzug der Handbibliotek beim Staats-Archivs in Posen. Vol. I: 1916-... (sygn. Rep. 178 Posen nr 9 vol. I). Ponadto: Schriftstücke des Staats-Archivs in Posen (Eingereicht mit Bericht des Archivdirektors dr Prümers vom 27. Dezember 1918 in den Akten Posen I). . Eigentum des Staat Archivs Posen (von Herrn Prümers, den Sohn des Geh. A. R. Herrn dr Prümers, am 16.12.18 übergeben Noack). |
|
|
| |
Dzieje przechowywania:
|
|
W 1930 r. Akta Dyrektorium przekazane do Geh. Staatsarchiv Berlin-Dahlem,gdzie otrzymały oznaczenie Rep. 178 A i opracowane z wykorzystaniem dawnego schematu registraturalnego. Oznaczenie Rep. 178 B otrzymały akta własne Geh. Staatsarchivs, Rep. 178 C Dienstregistratur des Geheimen Ministerialarchivs. W Rep. 178 D i Rep. 178 E umieszczono rękopisy Wydziału Archiwów Ministerstwa Państwowego (Archivabteilung des Staatsministeriums) i depozyty Placówki Publikacyjnej (Publikationsstelle des Geheimen Staatsarchivs). W okresie wojny akta Dyrektorium zostały ewakuowane z aktami bieżącymi Wydziału Archiwów Ministerstwa Państwowego. Repozytury 178 B-E pozostały w Dahlem i prawdopodobnie uległy zniszczeniu [wg Kohnke, 1977]. Po umieszczeniu akt w Merseburgu zostały one połączone z aktami Wydziału Archiwów i uporządkowane przez archiwistę Hermanna pod nadzorem dr Nissena, z zachowaniem pierwotnego układu. Wg Kohnke trochę akt Dyrektorium i duża część registratury bieżącej Geh. Staatsarchiv są nadal w Dahlem. Straty wojenne w zespole nie są duże: dotyczą przede wszystkim Abt. XIII Personal i Abt. XVIII-XL dot. Archiwów prowincjonalnych. Zespół został uzupełniony aktami znalezionymi w innych zespołach w latach 50 i 60-tych. W 1969 r. Przekazano z zespołu do Archiwum Państwowego w Poczdamie (Staatsarchiv Potsdam) akta Towarzystwa Ogniowego Prowincji Brandenburgia (Feuersozietät der Provinz Brandenburg), a ponadto liczne akta dot. Tajnego Archiwum Ministerialnego (Geheimes Ministerialarchiv) włączono do zespołu Ministerstwa Finansów (Finanzministerium). W początkach lat 90-tych (ok.. 1995 r.) obydwie części połączono. Przechowywane obecnie w Geheimes Statsarchiv Preußischer Kulturbesitz w Berlinie-Dahlem. |
|
|
| |
Aktotwórca:
|
|
Generaldirektorium der Staatsarchive (1831-1945)
W okresie 1810-1823 pruskie archiwa państwowe podlegały urzędowi kanclerskiemu (Staatskanzleramt). Po smierci Hardenberga w 1823 r. Zreorganizowana w latach 1819-1820 pruska służba archiwalna podporządkowana zostala pruskiemu Ministerstwu Państwowemu (Staatsministerium). W 1831 r. Utworzona została centralna administracja archiwalna w postaci Dyrekcji Archiwów Państwowych (Direktorium der Staatsarchive), którego kierownictwo przejął vortragende Rat w Ministerstwie Państwowym, Karl Georg von Raumer. Jego następcami byli: G.A> v. Tzschoppe i Georg Wilhelm v. Raumer (obydwaj w randze vortragender Rat). Po wydarzeniach Wiosny Ludów pruskie archiwa państwowe podporządkowane zostały premierowi (Ministerpräsident). Od 1852 r. Dyrekcja Archiwów Państwowych stała się urzędem samodzielnym. Około przełomu wieku przekształcona została w Dyrekcję Generalną (Generaldirektion). Archiwa w prowincjach podlegały dodatkowo nadzorowi naczelnych prezydentów. W okresie od 1924 r. Do 1945 r. Dyrekcja Generalna otrzymała nazwę Wydzial Archiwów Ministerstwa Państwowego (Archivabteilung des Staatsministeriums).
|
|
|
| |
Archiwum:
|
|
| Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz |
centralne |
| Niemcy |
Berlin |
|
|
|
|
| |
Bibliografia:
|
|
- HA Rep. 178 (A) Generaldirektorium der Staatsarchive, 1977,
Inwentarz książkowy, oprac. Dr Kohnke
- Übersicht über die Bestände des Geheimn Staatsarchivs zu Berlin-Dahlem, Leipzig 1934, Mitteilungen der Preußischen Archivverwaltung, 24, 207,
I. Hauptabteilung von dr Ernst Müller und dr Ernst Posner
- Elstner Waltraud, Die Bestände der I. Und II. Hauptabteilung des Geheimen Staatsarchivs Preussischer Kulturbesitz Berlin-Dahlem nach ihrer Rückführung. Ein Überblick., Berlin 1996, Aus der Arbeit des Geheimen staatsarchivs Preußischer Kulturbesitz,
- Kloosterhuis Jürgen, Von der Repositurenvielfalt zur Archiveinheit. Die Etappen der Tektonierung des Geheimen Staatsarchivs, 47-70
- Koser R., Die Neuordnung des Preussischen Archivwesens durch den Staatskanzler Fürsten, Leipzig 1904,
- Kehr P., Ein Jahrhundert preussischer Archivverwaltung, 1924, Preussische Jahrbücher, 196, 159
- Übersicht über die Bestände des Geheimen Staatsarchivs zu Berlin-Dahlem, Leipzig 1934-1939, Mitteilungen der Preußischen Archivverwaltung, 24-26,
I. Hauptabteilungbearb.) von Ernst Müller u. Ernst Posner; II.-IX. Hauptabteilung (bearb.) von Heinrich Otto Meisner u. Georg Winter; X.-XI. Hauptabteilung (bearb.) von Reinhard Lüdicke
- Branig Hans, Bliß Winfred, Petermann Werner, Übersicht über die Bestände des Geheimen Staatsarchivs in Berlin-Dahlem, Spich 1967, Geheimes Staatsarchiv der Stiftung Preussischer Kulturbesitz, II,
- Branig Hans, Bliß Winfred, Petermann Werner, Übersicht über die Bestände des Geheimen Staatsarchivs in Berlin-Dahlem, Spich 1966, Geheimes Staatsarchiv der Stiftung Preussischer Kulturbesitz, I,
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
