
|
|
Tytuł:
|
 |
Wirtschaftsgruppe Bauindustrie (mit Vorprovenienzen)
|
 |

|
|
Sygnatura:
|
 |
R 13 VIII
|
|
Poziom opisu: |
podzespół |
|
 |

|
|
Data początkowa:
|
 |
(1919) 1933
|
|
Rozmiar w j.a.: |
319 |
|
 |

|
|
Data końcowa:
|
 |
1945
|
|
Rozmiar w metrach: |
9 |
|
 |

|
|
Język dokumentów:
|
 |
niemiecki
|
 |

|
|
Zawartość:
|
 |
Zespół zawiera materiały dokumentujące dzialalność stowarzyszeń przedsiębiorstw branży budowlanej oraz rozwój tej branzy w okresie 1919-1945. Zespół zawiera akta pochodzące z sukcesji. Są to materiały archiwalne dobrowolnych związków przedsiębiorstw budowlanych, dzialających w Niemczech w okresie do 1934 r. Przykładowe materiały do dziejów Polski (wg tytułów teczek): Grupa rzeczowa 6 - sygn. 78: Bezirksgruppen. - Organisation, personal,, Mitgliederbetreuung, Zusammenarbeit mit OT, reichsinnungsverband u.a. Bd. 4: Ddonau-und Alpenland, Sudetenland (einschl. Beauftragter für das Protektorat Böhmen und Mähren), Wartheland, Danzig-Westpreußen, 1943-44 (?); Grupa rzeczowa 7 - sygn. 84: Vertretung der Wirtschaftsgruppe Bauindustrie sowie Zusammenarbeit mit der Organisation Todt im Generalgovernement, 1944-1945; grupa rzeczowa 11 a - sygn. 155: Lohn-und Arbeitsbedingungen. - Sondereinsätze (Jägerprogramm, schadensbesietung in der chemischen Kriegsindustrie), Frauenarbeit, Feiertagsregelung a.a., 1943-45 (zaw. M.in.. Überfall auf Baustellen im Generalgouvernement (Korrespondenz mit Firma Korte&Vogel, Augsburg, 1944); Grupa rzeczowa 11b - sygn. 165: Tarifbestimmungen für Einsatz deutscher und einheimischer Arbeitskräfte bei Bauvorhaben in Frankreich, Holland, Italien, im Generalgouvernement und beim Ostwalbau, 1943-1944; Grupa rzeczowa 14a - sygn. 240: Organisation Todt-Verträge. - Allgemeines, insb. Preisbildung sowie Abstellung von Unternehmerpersonal zum Organisation Todt-Einsatz, 1943-1945 (zaw. M.in.. Anwerbung polnischer Arbeitsskräfte für die OT, 194); Grupa rzeczowa 14 b - sygn. 251: Kriegsbaugemeinschaften von auf einer Baustelle eingesetzten Firmen. - Verhandlungen über einen Interessengemeinschaftsvertrag, 1944-1945 (zaw. M.in.. Bildung einer Kriegsbaugemeinschaft für das Werk Auschwitz der I. G. Farbenindustrie AG, 1944). Materiały dot. Polski mogą się ponadto znajdować w aktach dot. ausländische Arbeitskräfte. |
 |

|
|
Dzieje przechowywania:
|
 |
W okresie po zakończeniu II wojny światowej większość akt tworzących obecnie zespół była przechowywana do 1969 r. w Geheimes Staatsarchiv w Berlinie-Dahlem (sygn. Zespołowa Rep. 315-23), skąd przekazano je do Bundesarchiv. Tu połączono je z kilkoma, wcześniej przekazanymi przez Amerykanów, jednostkami archiwalnymi, w zespół R 13 VIII. Pełną inwentaryzację zespołu przeprowadzono w 1979, 1981, 1982 r. |
 |

|
|
Aktotwórca:
|
 |
Wirtschaftsgruppe Bauindustrie (1934-1945)
Do 1934 r. zarówno drobne, jak i wielkie przedsiębiorstwa usługowe branży budowlanej w Niemczech miały prawo do zrzeszania się w celu ochrony interesów na zasadzie dobrowolności. Po przejęciu władzy przez narodowych socjalistów i wprowadzeniu przez nich w 1934 r. nowych zasad funkcjonowania gospodarki (m.in.. Ustawy o przygotowaniach do przebudowy gospoadrki niemieckiej (Gesetz zur Vorbereitung des organischen Aufbaues der deutschen Wirtschaft z 27 II 1934 r.) minister gospodarki Rzeszy został upoważniony do tworzenia związków gospodarczych (Wirtschaftsverbände) jako jedynych reprezentantów przedsiębiorstw danej gałęzi gospodarki. W marcu 1934 r. wszystkie przedsiębiorstwa reprezentujące tzw. gospodarkę rzemieślniczą (gewerbliche Wirtschaft) podzielone zostały na 12, w okresie poźniejszym na 13, grup głownych. Przedsiębiorstwa branży budowlanej, w zależności od profilu, zaliczone zostały do jednej z dwóch grup głównych: IV Steine und Erden, Holz-Bau-, Glas-und Keramikindustrie i VIII Handwerk. Ich przedstawicielstwami były: Reichsverband des Ingenieurbaues (dla IV grupy głównej), Reichsbund des Deutschen Baugewerbes i Reichsverband für das Deutsche steinmetz-, Pflaster-und Straßenbaugewerbe (dla VIII grupy głównej). Przynależność do nich była obowiązkowa. Na podstawie pierwszego zarządzenia wykonawczego z dnia 27 XI 1934 r. do ustawy o przygotowaniach do przebudowy gospodarki niemieckiej gospodarka rzemieślnicza otrzymała strukturę branżową i terytorialną. Dotychczasowe grupy główne od I do VII włączone zostały jako jednostki organizacyjne niższego rzędu do Ogólnoniemieckiej Grupy Przemysł (Reichsgruppe Industrie), zaś grupy główne dla rzemiosła, handlu, banków, ubezpieczeń i gospodarki energetycznej przekształcone zostały w ogólnoniemieckie grupy branżowe (Reichsgruppen). W ich obrębie istniały grupy gospodarcze (Wirtschaftsgruppen), które z kolei w zależności od potrzeb mogły być dzielone na branżowe grupy i podgrupy (Fach-und Fchuntergruppen). W grudniu 1934 r. Reichsverband des Ingenieurbaes przemianowany został na Grupę Gospodarczą Przemysł Budowlany (Wirtschaftsgruppe Bauindustrie). W jej obrębie wydzielono zarówno grupy i podrupy branżowe, jak i grupy terytorialne (Bezirksgruppen). W lipcu 1943 r. utworzono w Ministerstwie Uzbrojenia i Amunicji (Reichsministerium für Bewaffnung und Munition) w celu zapewnienia ogrniczenia przedsięwzięć budowlanych wyłącznie do niezbednych dla prowadzenia wojny Wydział Główny Budownictwa (Hauptausschuß Bau). Wydział przejął kompetencje m.in.. Pełnomocnika Generalnego ds.. Regulacji Gospodarki Budowlanej (Generalbevollmächtigte für die Regelung der Bauwirtschaft]. Wydział był uprawniony do wydawana dyrektyw dla całego usługowego przemysłu budowlanego, w tym Grupy Gospodarczej Przemysł Budowlany, w zakresie konstrukcji stalowych, drewnianych i budowy baraków, a także dla przemysłu materiałów budowlanych. W październiku 1943 r. Grupa Gospodarcza Przemysł Budowlany włączona została wraz z m.in.. Wydziałem Głównym Budownictwo Ministerstwa Uzbrojenia i Amunicji w skład Amt Bau, jednego z sześciu amtów utworzonych w Ministerstwie Zbrojeń i Produkcji Wojennej (Reichsministerium für Rüstung und Kriegsproduktion), po przekazaniu we wrześniu szefowi tego ministerstwa kompetencji w zakresie gospodarki surowcami i produktami. Latem 1944 r. Amt Bau połączony został z Organizacją Todt )skr. OT, Organisation Todt). Ostąd funkcjonował jako Amt Bau - OT.
|
 |

|
|
Archiwum:
|
 |
Bundesarchiv Berlin Lichterfelde |
centralne |
Niemcy |
Berlin |
|
|
 |

|
|
Bibliografia:
|
 |
- Cynthia, Flohr [oprac.], R 13 VIII Wirtschaftsgruppe Bauindustrie,
Inwentarz książkowy z 1982
- Geigraphischer Index zu den Beständen R 8 - R 13,
- Mommsen Wolfgang A., Die Nachlässe in den deutschen Archiven, Boppard am Rhein 1971, 1983, Schriften des Bundesarchivs, 1-2,
|
 |

|
|
|
 |
|
 |
|
 |

|