|
| |
Title:
|
|
Ponins'kyj Adam-Łodzia - wełykyj pidskarbij koronnyj, własnyk Czudniws'koji wołosti w Żytomyrs'komu powiti Kyjiws'koho wojewodstwa
|
|
|
| |
Number (Signature):
|
|
|
2230
|
|
Level od description: |
zespół |
|
|
|
| |
Beginning date:
|
|
|
|
|
| |
Ending date:
|
|
|
|
|
| |
Language of documents:
|
|
polski, łaciński, francuski
|
|
|
| |
Scope and Content:
|
|
Część archiwum z miasta Czudnów na Wołyniu. Dotyczy wyłącznie spraw majątkowych, oprócz znikomej liczby dokumentów dotyczących działalności służbowej (zwłaszcza wyciąg z notatki wyjaśniającej, sporządzonej jako odpowiedź na oskarżenie o naruszenie procedury powołania komisarzy sądowych do stale działającej Rady Rzeczypospolitej). Materiały dotyczące zarządzania majątkami w kluczu Czudnowskim: wieś Jasnohorod z przysiółkami (prawo na posiadłość, listy zastawne, pretensje etc., 1728-1790); wiadomości o rocznych zyskach-wydatkach w folwarku Czudnowskim (1760-1799); dokumenty dotyczące dzierżawienia poszczególnych wsi klucza Czudnowskiego (1766-1783); rachunki z huty Czudnowskiej (1773-1776); dokumenty do spraw sądowych Bidzińskich, Leszczyńskich, Słotwińskich, Męcińskich, W.Poniatowskiego, A.Walickiej i innych z A.Ponińskim oraz inne dokumenty prawa do posiadłości, skrypty dłużne, kwity, kontrakty, umowy, listy zastawne, powództwa sądowe etc. Dokumenty dotyczące posiadłości w starostwie Barskim, jak również w województwach Kaliskim, Mazowieckim, Poznańskim i Sandomierskim. |
|
|
| |
Custodial History:
|
|
Dokumenty zespołu zostały wyodrębnione podczas ogólnej systematyzacji zespołu Polskie akta na prawo posiadłości, otrzymanego w składzie zbioru nieuporządkowanych dokumentów z CBN AN USRR w r. 1979. W r. 1985 ułożono 127 j.a. i wniesiono do inwentarza 1 zesp. nr 2230. |
|
|
| |
Records Creator:
|
|
Ponins'kyj Adam-Łodzia (-)
Adam Poniński Wielki Podskarbi Koronny za czasów króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, syn wschowskiego chorążego Macieja Ponińskiego. W r. 1762 obdarzony przez Augusta III tytułem Wielkiego Kuchmistrza Koronnego, którego zrzekł się w r. 1773. W r. 1768 był posłem na sejm od województwa Kaliskiego. Należał do partii saskiej i uczestniczył we wszystkich konfederacjach za czasów Stanisława Augusta. Był marszałkiem sejmu w latach 1773-1775, nadano mu wówczas tytuł księcia i wielkiego podskarbiego koronnego (1775); jednocześnie stał się przeorem zakonu Maltańskiego. Od maja 1773 do kwietnia 1775 roku faktycznie zarządzał państwem, obdarzając tytułami, stanowiskami i majątkami. Miał w swojej posiadłości kilkadziesiąt starostw, w tym i na Ukrainie; dokonywał nadużyć finansów państwowych, zajmując się marnotrawstwem i awanturami finansowymi. Popierał udział szlachty w rozwoju przemysłu i handlu. Sam był właścicielem olbrzymich posiadłości, roczne zyski z których liczono na miliony. Od r. 1775 był członkiem Stałej Rady. Został aresztowany w r. 1789, uciekł, lecz złapano go na granicy. W r. 1790 został skazany na infamię. Resztę życia spędził w ubóstwie. Zmarł w r. 1798.
|
|
|
| |
Repository:
|
|
| Centralnyj derżawnyj istorycznyj archiw Ukrajiny, m. Kyjiw |
centralne |
| Ukraina |
Kijów, Kyjiw |
|
|
|
|
| |
Bibliography:
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
